De cruciale rol van centrale banken in de financiële markten
Vorige week kondigde de Europese Centrale Bank (ECB) aan dat er verlenging komt van het opkoopprogramma (het opkopen van staatobligaties) na maart 2017. Wel wordt het maandelijkse bedrag na maart teruggedraaid van 80 miljard naar 60 miljard.
Deze week spreken drie andere centrale banken over hun aankomende beslissingen: de FED (Federal Reserve), de BoE (Bank of England) en de SNB (Swiss National Bank) zullen allen aan het woord komen. Het artikel van vandaag zal de beslissingen van de centrale banken onder de loep nemen en de invloed op de financiële markten analyseren.
De cruciale rol van centrale banken in de laatste 10 jaar
De grote recessie van 2008 was pijnlijk voor het Westen dat sterke economische krimp zag plaatsvinden als gevolg van de kredietcrisis in de Verenigde Staten.
De oplossing voor de recessie werd vooral aangeboden door de Centrale Banken van de VS, de EU en Japan via een sterke expansie van het monetaire beleid.
Niet alleen daalde de rente richting de 0% (en soms zelfs eronder) maar was er zelfs sprake van opkoopgramma's op staatobligaties die de economie een stimulans moesten geven.
Het fiscaal beleid was ondertussen terughoudend en vooral de Euro landen werden geacht strikt op hun budget te letten en er voor te zorgen dat het begrotingstekort niet zou stijgen. Het gebrek aan fiscale stimulans moest gecompenseerd worden door een bullish monetair beleid. Daarom letten de financiële markten het laatste decennium zo nauw op signalen van centrale banken.
De ECB heeft dus vorige week aangekondigd om verder te gaan met het opkoopprogramma na maart 2017. En alhoewel het bedrag daalt van 80 miljard naar 60 miljard per maand, is er voorlopig geen definitieve eind datum voor het opkoopprogramma vastgesteld.
Van de Zwitserse (SNB) en Engelse (BoE) centrale banken worden voorlopig geen grote veranderingen verwacht. De Amerikaanse Centrale Bank (FED) zou echter wel een koerswijzing kunnen gaan aankondigen. Voor de tweede keer sinds de grote recessie van 2008 zou de FED haar rente met een kwart percent omhoog kunnen brengen van de huidige 0,5% naar 0,75% (de eerste keer was december 2015).
De impact van de ECB en FED op de USD en andere markten
Een rente verhoging in de VS zou de US Dollar (USD) sterker maken omdat investeerders een grotere vergoeding (rente) kunnen verwachten in verhouding met andere landen (die voorlopig gelijk blijven). De EUR/USD is al in een bearish trend (roze pijlen) en deze beslissing zou de trend alleen maar verstevigen (rode pijlen). De wekelijkse steun zone van de EUR/USD rond 1,0450-1,05 (groene lijnen) zou met een rente verhoging gebroken moeten worden (rode pijlen) en ik verwacht dat de EUR/USD richting 1,00 valt (blauwe lijn) en wellicht zelfs verder (stippel pijlen).
Zonder rente verhoging zou de EUR/USD een kleine bullish correctie kunnen maken (paarse pijl) en is de kans aanzienlijk kleiner dat de 1,05 steun zone deze week wordt gebroken. De EUR/USD lijkt dan betere papieren te hebben op een correctie tussen 1,05 en 1,09.
Uiteindelijk lijkt het voorlopig slechts een kwestie van tijd voordat de sterkte van de downtrend door de steun zone heen breekt (oranje pijl). Dit kan tijdens de laatste 2 weken van 2016 voorkomen of in het eerste kwartaal van 2017.
Behalve de US Dollar is het ook belangrijk om de Amerikaanse aandelenmarkt in de gaten te houden. Het grootste deel van de groei in de S&P 500 kwam vooral door het opkoopprogramma van de FED. Op het plaatje hier onder zie je de winst van de S&P 500 over de afgelopen decennia. Duidelijk te zien is dat voorheen de bedrijfswinsten (blauw) de grootste bijdrage hadden aan de winst van de S&P 500. De laatste paar jaar zien we echter dat de invloed van de centrale bank (groen) met name heeft bijgedragen aan de winst van de S&P 500, met haar monetaire beleid en Quantitative Easing (opkoopprogramma).
Een rente verhoging hoeft niet per se het einde van de bullish trend in aandelen te beteken maar het zou wel deels de groei kunnen aantasten. Een volgende rente verhoging richting 1% of hoger zou nog meer druk kunnen zetten op de Amerikaanse aandelenbeurs. De grote vraag is of het fiscale beleid van de aanstaande Amerikaanse President Trump voldoende groei kan creëren om de klap van het monetaire beleid op te vangen.
